Hapo zamani za kale, palikuwa na jamaa mmoja wa vituko aliyefahamika kwa jina la Kaptula. Sasa huyu Kaptula alikuwa na tabia ya kujifanya mstaarabu kupita kiasi—suti kali, tai kubwa, na viatu vya kung’aa hadi watu wakijitazama miguu yake walijiona kama kwenye kioo. Lakini licha ya mavazi yake ya kifahari, matendo yake mara nyingi hayakulingana na hadhi aliyojiwekea.
Siku moja, Kaptula aliamua kwamba ni lazima aonyeshe kwamba hakuwa tu mrembo wa mavazi, bali pia jasiri na hodari. Akapita kwa jirani yake, Mzee Majani, ambaye mti wake wa mchongoma ulijulikana kwa uzuri wa matunda yake matamu lakini pia kwa miiba yake mikali kama sindano za kushona kiatu.
“Kama kweli mimi ni Kaptula wa suti, lazima nipande huu mti wa mchongoma,” akajisemea. Bila kufikiria mara mbili, akapandisha suruali yake kwa heshima, akafunga tai vizuri, kisha akaanza kupanda mti ule mbele ya watoto wa jirani waliokuwa wakimshangaa kwa macho makubwa.
Miiba ya mchongoma ikaanza kufanya kazi yake. Suti ya Kaptula ikachanika pande zote, huku viatu vyake vikiteleza na kuacha alama kwenye magome ya mti. Lakini Kaptula, kwa ukaidi wake wa kujionyesha, akaendelea kupanda mpaka kilele, huku kila mtu akishangilia na kucheka kwa mshangao.
Sasa ikawa wakati wa kushuka. Hapo ndipo methali ikajidhihirisha:
“Kupanda mchongoma kushuka ngoma.”
Kushuka, tofauti na kupanda, kulihitaji uangalifu mkubwa zaidi. Miiba iliyomchoma alipokuwa akipanda sasa ilikua kama maadui waliokosa huruma.
Kaptula akaanza kuteleza huku na kule, akijaribu kushuka kwa umakini, lakini ghafla akashindwa kabisa kuhimili maumivu na nguvu ya mvutano wa mti. Akaanguka moja kwa moja kwenye kichaka cha mchongoma kilichokuwa chini ya mti, huku suti yake sasa ikiwa magunia ya matambara.
Watoto waliokuwa wakimtazama walilipuka kwa kicheko kikubwa. Mzee Majani, aliyekuwa akitazama kwa mbali, akafika na kumwambia:
“Jamaa yangu, suti ni nzuri, lakini akili ni bora zaidi. Sasa umeona mwenyewe, kupanda mchongoma kushuka ngoma.”
Kaptula akainuka kwa taabu, akijikongoja huku akisema, “Leo nimejifunza, mavazi hayafanyi akili. Methali hazibahatishi!”
Na tangu siku hiyo, hakuwahi tena kupanda miti akiwa amevaa suti. Aliamua, bora awe Kaptula wa kawaida kuliko Kaptula wa kuabisha.